دسته بندی
جستجو
سبد خرید
حساب کاربری

چک‌لیست راه‌اندازی سیستم PC پس از خرید قطعات: از نصب ویندوز تا تنظیمات BIOS و مانیتورینگ سلامت

در تاریخ : 01 آذر 1404
چک‌لیست راه‌اندازی سیستم PC پس از خرید قطعات: از نصب ویندوز تا تنظیمات BIOS و مانیتورینگ سلامت

چک‌لیست راه‌اندازی سیستم PC پس از خرید قطعات: از نصب ویندوز تا تنظیمات BIOS و مانیتورینگ سلامت

اگر تازه یک سیستم جدید اسمبل کردی، احتمالاً ذوق داری سریع وارد بازی یا کار بشی؛ اما یک مرحله‌ی خیلی مهم وجود داره: راه‌اندازی اصولی سیستم. اگر این مراحل رو درست انجام بدی هم کارایی سیستم بالاتر میره، هم عمر قطعات بیشتر میشه، هم ریسک باگ و کرش‌کردن سیستم نزدیک صفر میشه.
تو این مقاله یک چک‌لیست کامل و مرحله‌به‌مرحله بهت میدم که هرکسی حس یک تکنسین حرفه‌ای پیدا کنه.


فهرست مطالب

  1. بررسی اولیه سخت‌افزار

  2. اولین ورود به BIOS

  3. تنظیمات حیاتی BIOS

  4. نصب ویندوز به‌صورت اصولی

  5. نصب درایورها و ابزارهای ضروری

  6. تنظیمات پایه برای افزایش کارایی

  7. مانیتورینگ سلامت سیستم

  8. تست‌های نهایی قبل از استفاده طولانی‌مدت

  9. نکات حرفه‌ای که معمولاً نادیده گرفته می‌شوند


1. بررسی اولیه سخت‌افزار

قبل از هر چیز، باید مطمئن بشی که همه چیز درست جاخورده و سیستم در وضعیت پایدار روشن می‌شود.

مواردی که باید چک شوند:

  • اتصال صحیح کابل 24pin و 8pin CPU

  • نشستن درست رم‌ها (صدای کلیک خیلی مهمه)

  • پیچ شدن صحیح خنک‌کننده پردازنده

  • اتصال کارت‌گرافیک و کابل‌های PCIe

  • نصب درست SSDها (M.2 باید کامل تا آخر پیچ شود)

  • کابل‌های جلوی کیس مثل USB و POWER SW

اگر سیستم بوت شد و تصویر داد، برو مرحله بعد.


2. اولین ورود به BIOS

بعد از اولین روشن کردن، سریع کلید DEL یا F2 رو بزن تا وارد BIOS شوی.

چرا BIOS مهمه؟

چون سیستم جدید بدون تنظیمات درست BIOS معمولاً توان واقعی خودش رو نشون نمی‌ده.


3. تنظیمات حیاتی BIOS (که همه باید انجام بدن)

فعال‌سازی XMP/DOCP برای رم

این گزینه باعث می‌شود رم به سرعت واقعی خودش برسد.
مسیر معمول:
AI Tweaker → XMP / DOCP → Profile 1


تنظیم بوت برای نصب ویندوز

بوت اول رو روی USB قرار بده.
مسیر معمول:
Boot → Boot Priority → USB


چک‌کردن دما و فن‌ها

در بخش Hardware Monitor وضعیت فن‌های CPU و کیس رو چک کن.
اگر فن CPU روی حالت Low Speed باشه ممکنه گرم بشه.


به‌روزرسانی BIOS

اگر مادربرد جدید باشه معمولاً نیاز به آپدیت داره.
این کار عملکرد پردازنده و رم رو بهبود میده.


4. نصب ویندوز به روش کاملاً صحیح

بسیاری از کاربرها ویندوز رو سریع نصب می‌کنن و بعداً با لگ و کندی روبه‌رو میشن.
روش اصولی اینه:

1. ساخت فلش نصب ویندوز با Media Creation Tool

2. حذف کامل پارتیشن قبلی SSD

(برای ویندوز جدید باید پارتیشن C رو حذف کنی و ویندوز خودش بسازه.)

3. نصب روی SSD NVMe ترجیحاً اسلات اصلی (CPU Lane)

4. غیر فعال کردن Secure Boot قبل از نصب اگر مشکل داشتی


5. نصب درایورها و ابزار ضروری

بعد از ویندوز، اول از همه درایورهای زیر باید نصب بشه:

درایورهای حیاتی:

  • چیپ‌ست مادربرد (AMD/Intel Chipset Driver)

  • درایور کارت گرافیک (NVIDIA / AMD)

  • درایور LAN/WiFi

  • درایور صدا (Realtek Audio)

  • درایور USB/PCIe در صورت نیاز

نرم‌افزارهای لازم:

  • WinRAR یا 7Zip

  • Google Chrome

  • MSI Afterburner برای مانیتورینگ

  • نرم‌افزارهای مادربرد (Armoury Crate, MSI Center, Gigabyte Control Center)


6. تنظیمات پایه برای افزایش کارایی سیستم

خاموش‌کردن آپدیت‌های سنگین ویندوز

به‌خصوص در سیستم‌های گیمینگ، تاثیر بسیار زیادی دارد.

تنظیمات Power Plan

از مسیر:
Control Panel → Power Options → High Performance

فعال کردن Hardware-Accelerated GPU Scheduling

در ویندوز 10 و 11 باعث کاهش لگ می‌شود.


7. مانیتورینگ سلامت سیستم (خیلی مهم)

چک‌کردن دما

با ابزارهایی مثل:

  • HWinfo

  • MSI Afterburner

  • Armoury Crate

محدوده دمای طبیعی قطعات:

  • CPU: بین 35 تا 85

  • GPU: بین 40 تا 80

  • SSD NVMe: بین 30 تا 60


چک سلامت SSD

با نرم‌افزارهایی مثل:

  • CrystalDiskInfo

  • Samsung Magician

  • WD Dashboard


چک سلامت رم

اگر سیستم کرش می‌کند، تست زیر ضروری است:

  • Windows Memory Diagnostic

  • MemTest86


8. تست‌های نهایی قبل از استفاده

قبل از اینکه سیستم را وارد استفاده طولانی‌مدت کنی، این تست‌ها را انجام بده:

1. تست CPU با Cinebench R23

اگر سیستم ریست شد یا دما زیاد شد، مشکل از خنک‌کننده است.

2. تست کارت‌گرافیک با 3DMark یا Unigine Heaven

برای بررسی پایداری.

3. تست پاور با OCCT

اگر پاور مشکل داشته باشه تو این مرحله لو میره.

4. تست SSD با AS SSD Benchmark


9. نکات حرفه‌ای (که معمولاً نادیده گرفته می‌شوند)

کابل‌کشی داخل کیس اهمیت داره

کابل‌های اضافی مسیر هوا رو می‌بندن و دما بالا میره.

پدهای حرارتی SSD رو درست نصب کن

نباید ضخامت اشتباه بزنی.

فریم‌ور SSD و مادربرد رو به‌روز نگه دار

اگر فن‌ها درست نچرخن، کل سیستم داغ میشه

پروفایل فن‌ها رو حتماً تنظیم کن

روی Curve قرار بده تا با افزایش دما سرعت فن بالاتر بره.


جمع‌بندی

راه‌اندازی اولیه سیستم فقط روشن‌کردن و نصب ویندوز نیست؛ یک فرآیند مهمه که اگر اصولی انجام بشه،
بازده سیستم افزایش پیدا می‌کنه، مشکلات حرارتی کم میشه و کارایی واقعی قطعات آزاد میشه.

این چک‌لیست رو همیشه نگه دار؛ هر زمان خواستی یک سیستم جدید ببندی، با این روش تبدیل میشی به یک اسمبلر حرفه‌ای.

نظر دهید