با عرضه نسلهای جدید پردازندههای AMD سری Ryzen 7000 و Ryzen 8000، انتخاب مادربُرد مناسب به یک چالش جدی تبدیل شده است. دو چیپست اصلی که بیشترین توجه را به خود جلب کردهاند، X670 و B650 هستند؛ دو پلتفرم قدرتمند که مخصوص سوکت AM5 طراحی شدهاند و قابلیت پشتیبانی از DDR5 و PCIe 5.0 را ارائه میدهند.
اما سؤال اصلی این است:
برای یک سیستم گیمینگ یا رندرینگ در سال ۲۰۲۵، مادربُرد X670 بهتر است یا B650؟
در این مقاله از دیبا آیتی بهطور کامل این دو چیپست را مقایسه میکنیم تا با دید باز انتخاب کنید.
قبل از هر چیز بهتر است تفاوت ماهیتی این دو چیپست را بدانیم:
B650: چیپست میانرده AMD؛ مناسب اکثر گیمرها و کاربران معمولی تا حرفهای. قیمت مناسب، امکانات کافی و پشتیبانی از تکنولوژیهای جدید.
X670: چیپست بالارده AMD؛ مناسب سیستمهای رندرینگ، ورکاستیشن، اورکلاک حرفهای و GPUهای قدرتمند. امکانات بیشتر، مسیرهای PCIe بیشتر، VRM قدرتمندتر.
هر دو چیپست از قابلیتهای زیر پشتیبانی میکنند:
سوکت AM5
رم DDR5
مسیرهای PCIe 4.0 و 5.0
پشتیبانی طولانیمدت تا سال ۲۰۲۷
اما تفاوت در میزان مسیرها، کیفیت VRM، امکانات جانبی و گزینههای توسعه است.
در ادامه یک مقایسه ساده و قابل فهم:
| ویژگیها | X670 | B650 |
|---|---|---|
| کلاس چیپست | بالارده | میانرده |
| مسیرهای PCIe 5.0 | بیشتر | کمتر |
| پورت USB پرسرعت | بیشتر | کمتر |
| پشتیبانی از اورکلاک حرفهای | عالی | مناسب |
| تعداد اسلاتهای M.2 | بیشتر (حتی 3 یا 4) | معمولاً 2 تا 3 |
| VRM | قدرتمندتر | متوسط تا خوب |
| قیمت | گرانتر | اقتصادیتر |
| مناسب برای | رندرینگ، تولید محتوا، کارتهای گرافیک قوی | گیمینگ، سیستمهای نیمهحرفهای |
AMD اعلام کرده سوکت AM5 حداقل تا سال ۲۰۲۷ فعال خواهد بود. بنابراین هر دو چیپست برای نسلهای فعلی و آینده مناسب هستند.
هر دو چیپست بدون مشکل کار میکنند.
مادربُردهای B650 بهترین نسبت قیمت به کارایی را ارائه میدهند.
اگر قصد استفاده از Ryzen 9 7950X یا سریهای رندرینگ جدید را دارید:
X670 انتخاب بهتر و مناسبتری است.
چون VRM قویتر و مسیرهای بیشتر PCIe نیاز پردازندههای سطح بالا را تأمین میکند.
هر دو چیپست از PCIe 5.0 پشتیبانی میکنند، اما تفاوت در تعداد مسیرهاست.
معمولاً فقط اسلات M.2 PCIe 5.0 دارد
در بسیاری از مدلها اسلات PCIe x16 برای GPU هنوز نسل 4 است
مسیرهای بیشتر
پشتیبانی از PCIe 5.0 هم برای GPU و هم SSD در خیلی از مدلها
ایدهآل برای کاربرانی که به آیندهنگری اهمیت میدهند
در سال ۲۰۲۵ هنوز تفاوت عملکرد بازی بین PCIe 4 و 5 بسیار کم است.
اما برای SSDهای نسل جدید سرعتها تا ۱۲ گیگ بر ثانیه افزایش داشته که روی X670 کارایی بیشتری دارد.
VRM تعیین میکند مادربُرد تا چه حد میتواند پردازنده را پایدار نگه دارد، مخصوصاً در شرایط لود سنگین یا اورکلاک.
فازهای قدرتمندتر
خنککنندههای بزرگتر
مناسب اورکلاک حرفهای
مناسب پردازندههای گرم مثل Ryzen 9
کیفیت متفاوت بسته به مدل
برای گیمینگ و کارهای معمولی ۱۰۰٪ کافی است
برای Ryzen 9 در رندر طولانی ممکن است کمی داغتر شود
اگر کار شما طراحی سهبعدی، رندر، Premiere Pro، Blender یا استفاده ۱۰۰٪ پردازنده است → X670 واضحاً بهتر است.
در سال ۲۰۲۵ اکثر مادربُردهای AM5 حداقل دو اسلات M.2 دارند، اما:
معمولاً 2 تا 3 اسلات
1 اسلات PCIe 5.0 (در اکثر مدلها)
3 تا 4 اسلات
احتمال بالاتر برای داشتن دو اسلات PCIe 5.0
مناسب سیستمهایی با چند SSD NVMe نسل جدید
اگر قصد دارید چند SSD پرسرعت استفاده کنید → X670 انتخاب منطقیتری است.
پورت USB بیشتری دارند
USB 3.2 Gen 2x2 در اکثر مدلها
شبکه 2.5Gb و حتی 10Gb در برخی مدلها
وایفای 6E یا 7 در مدلهای بالارده
امکانات کافی، اما کمتر از X670
پورتهای USB کمتر
در مدلهای اقتصادی شبکه 1Gb دیده میشود
وایفای 6E در مدلهای میانرده
اگر سیستم شما نیاز به اتصالات حرفهای، کارت کپچر، کارت صدا، دستگاههای متعدد دارد → X670 بهتر است.
B650
از ۵ تا ۱۲ میلیون تومان
(مدلهای حرفهایتر ۱۴ تا ۱۸ میلیون)
X670
از ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان
(مدلهای ROG و TUF تا ۳۰ میلیون)
بهطور کلی B650 گزینه اقتصادی و خوشقیمت است و برای اکثر کاربران کفایت میکند.
اگر سیستم شما مخصوص بازی است و قصد ندارید پردازنده را اورکلاک سنگین کنید:
چون:
قیمت مناسب
عملکرد مشابه X670 در بازی
پشتیبانی از DDR5 و PCIe 5
سازگاری کافی برای GPUهای نسل جدید
حتی کارتهایی مثل RTX 4070, 7800XT, 7900GRE روی B650 بهترین عملکرد را خواهند داشت.
اگر بهصورت حرفهای با نرمافزارهای زیر کار میکنید:
Blender
DaVinci Resolve
Premiere Pro
Unreal Engine
3ds Max
هوش مصنوعی و شبکههای عصبی
در این حالت X670 انتخاب برتر است.
دلیل:
VRM قویتر
مسیرهای بیشتر PCIe
پورتهای ارتباطی بیشتر
پایداری بهتر در لود بلندمدت
طبق تستهای معتبر، در بازیها:
اختلاف عملکرد معمولاً ۰ تا ۲٪ است
در بازیهای CPU-bound اختلاف حداکثر ۳٪
بنابراین برای گیمینگ، B650 انتخاب بهتری از نظر قیمت/کارایی است
ASUS ROG Strix X670E-E
ASUS TUF Gaming X670E-Plus
MSI MEG X670E ACE
Gigabyte X670E AORUS Master
ASUS TUF Gaming B650-Plus
ASUS ROG Strix B650-A Gaming
MSI B650 Tomahawk WiFi
Gigabyte B650 AORUS Elite
این مدلها بهترین کیفیت VRM، تعداد اسلاتها و ارزش خرید را دارند.
B650 بهترین انتخاب است.
ارزانتر، کافی، و مناسب برای پردازندههای Ryzen 5 و Ryzen 7.
X670 برتری دارد.
پایداری بیشتر، VRM قوی، مسیرهای PCIe بیشتر.
X670 پیشنهاد میشود.
B650 فقط در برخی مدلهای حرفهای جوابگوست.
B650 انتخاب منطقیتر است.
پستهای مرتبط